Για την δημιουργία ενός αναρχικού κινήματος: από την αντιδραστική πολιτική στον δυναμικό αγώνα

Το παρών κείμενο δημοσιεύτηκε στο τέταρτο τεύχος (Άνοιξη-Καλοκαίρι 2002) του περιοδικού The Northeastern Anarchist που εκδιδόταν από την Northeastern Federation of Anarchist-Communists (NEFAC) μέχρι το 2009. Ο συγγραφέας του κειμένου υπογράφει με το όνομα Beggar.

Πηγή: http://www.nefac.net
μετάφραση: kostav

Για την δημιουργία ενός αναρχικού κινήματος: από την αντιδραστική πολιτική στον δυναμικό αγώνα

Σε αντίθεση με την υπάρχουσα τάση να αναπτύσσονται μόνο αρνητικές ιδεολογικές απόψεις στο κίνημα, όπως “της παραίτησης του ακτιβισμού”, οι οποίες μας προσφέρουν μεν μια αναγκαία αυτοκριτική, αλλά δεν παρέχουν καμιά προοπτική και πρόταση στο κίνημα εκτός από σπασμωδικές κραυγές αοριστολογίας του τύπου “προσεγγίστε τον λαό”, ή την οργάνωση και συμμετοχή σε συνελεύσεις καθαρά θεωρητικού χαρακτήρα σχετικά με την ιεράρχηση “ακτιβισμού” και “οργάνωσης”.Έτσι λοιπόν καθίσταται σαφές πως ένα συνεκτικό και πρακτικό σχέδιο δράσης είναι αναγκαίο., αν θέλουμε να προσεγγίσουμε έστω και λίγο τον στόχο της δημιουργίας μιας αναρχοκομμουνισικής κοινωνίας, θα πρέπει πρωτίστως να ρωτήσουμε τους εαυτούς μας, πώς είναι δυνατό να φτάσουμε εκεί. Βέβαια οι πράξεις καθορίζουν τις πρακτικές και τις γενικότερες τακτικές μας, οπότε μια θεωρητική ανάπτυξη είναι και αυτή αναγκαία. Ωστόσο ακόμα και αν να αναπτύξουμε την πλέον συνεκτική θεωρητική βάση και μια εις βάθος ανάλυση του καπιταλιστικού συστήματος, αυτές θα είναι παντελώς άχρηστες αν δεν έχουμε αναπτύξει παράλληλα και μια τακτική πάνω στην οποία θα βαδίσουμε.

Το παρών κείμενο είναι μια προσπάθεια ανάπτυξης ενός βασικού πλαισίου τακτικών, που θα μπορέσει να παρέχει μια κάποια καθοδήγηση στις δράσεις μας, ελπίζουμε να μπορέσει να αποτελέσει πηγή διαλόγου μεταξύ των επαναστατικών αναρχικών με έμφαση κυρίως στις πρακτικές και τις τακτικές και όχι σε εννοιολογίες και ιδεολογίες.

Στόχοι

Θα πρέπει να είναι σαφές, μιας και είμαστε επαναστάτες αναρχικοί, πως τελικός μας στόχος είναι η επανάσταση ενάντια στο κράτος, τον καπιταλισμό και σε όλες της μορφές καταπίεσης, με σκοπό να οικοδομήσουμε έναν κόσμο βασισμένο στην αυτοδιαχείριση, τους συνεταιρισμούς βασισμένους στην ελεύθερη συμφωνία, τις ομοσπονδίες, τον κομμουνισμό και την ελευθερία. Πράγμα το οποίο πιστεύουμε ότι μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της συσπείρωσης και της ανάπτυξης ενός μαζικού επαναστατικού αναρχικού κινήματος.

Γιαυτό σκοπός του κειμένου είναι να προτείνει συγκεκριμένα μέσα τα οποία θα μας επιτρέψουν να πετύχουμε τους στόχους μας. Δεν θεωρούμε πως η αναρχική επανάσταση είναι κάτι το ανέφικτο, και ούτε αντιλαμβανόμαστε την ταξική πάλη ως μια αόριστη και αφηρημένη έννοια που δεν επηρεάζει τις ζωές μας, αλλά το ακριβώς αντίθετο, αντιλαμβανόμαστε πως είμαστε εν μέσω ενός διάχυτου κοινωνικού πολέμου, τον οποίο και σκοπεύουμε να νικήσουμε. Γιαυτό και θεωρούμε αναγκαίο να αναπτύξουμε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, και να θέσουμε όλες τις δράσεις μας στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής. Αυτός ακριβώς είναι και ο σκοπός του αυτού του κειμένου.

Ιδεολογικά Σημεία

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω οι ίδιες οι πράξεις προσδιορίζουν τις πρακτικές, γιαυτό και κρίνεται σκόπιμο να καταδειχθούν οι ιδεολογικές παραδοχές που θα αποτελέσουν την θεωρητική βάση της στρατηγικής μας. Πρώτον, και μάλλον πιο αμφιλεγόμενο, το εν λόγω θεωρητικό πλαίσιο αντλεί αρκετά στοιχεία από την παράδοση των πλατφορμιστών εντός του αναρχισμού. Αυτό δεν συνεπάγεται πως κάποιος πρέπει να συμφωνεί με τις ιδιαιτερότητες της αρχικής οργανωτικής πλατφόρμας των ελευθεριακών κομμουνιστών, αλλά είναι μάλλον μια αναγνώριση της σημασίας της συλλογικής ευθύνης, της πειθαρχίας και της τακτικής ενότητας, τις οποίες η πλατφορμιστική παράδοση προβάλλει. Είναι λοιπόν σαφές πολλοί από εκείνους που προσδιορίζονται σήμερα ως «αναρχικοί» θα διαφωνήσουν με μια από τις πιο βασικές θεωρητικές παραδοχές του πλαισίου, και ως εκ τούτου θα θεωρήσουν την όλη μας πρόταση κάθε άλλο παρά ικανοποιητική. Ωστόσο, προτεραιότητα μας όπως αναφέραμε και παραπάνω είναι η δημιουργία ενός μαζικού αναρχικού κινήματος, ακόμα και αν αυτό συνεπάγεται την αποξένωση και απόρριψη μας από κάποιους που προσδιορίζουν τους εαυτούς τους ως αναρχικοί.

Εν συνεχεία, αυτό το πλαίσιο θεωρεί πως για να επιτευχθεί η δημιουργία ενός πραγματικού μαζικού, ταξικού, αναρχικού, επαναστατικού κινήματος χρειάζεται η δημιουργία μιας διττής δύναμης και μιας κουλτούρας αντίστασης. Για να αποφύγουμε χιλιοειπωμένες ρητορικές και για να είμαστε σαφείς, χρησιμοποιώντας τον όρο διττή δύναμη εννοούμε την κατάληψη των κρατικών και λοιπών καπιταλιστικών λειτουργιών από την κοινότητα, με σκοπό την κάλυψη των αναγκών όλων των μερών της κοινότητας στο μέγιστο δυνατό επίπεδο, και όχι την δημιουργία κάποιου κέρδους. Για εμάς, ως αναρχικούς, στην προαναφερόμενη συνθήκη θα πρέπει να προστεθεί μια συλλογική κουλτούρα αντίστασης, η οποία και θα εμφυσήσει στην κοινότητα σαν σύνολο μια φυσική αποστροφή στους θεσμούς και τις δυνάμεις του κράτους και του κεφαλαίου. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα τεθούν τα θεμέλια μιας πραγματικά αναρχικής επανάστασης. Τέλος, το υπό εξέταση πλαίσιο απαιτεί σε ένα μέρος του την ανάπτυξη μιας συνεκτικής και οργανωμένης εσωτερικής δομής εντός της αναρχικής κοινότητας. Πέραν των άτυπων δικτύων μας, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να καταστήσουμε δυνατό να παίρνουμε συλλογικές αποφάσεις ως κοινότητα, έτσι ώστε να μπορούν να συντονίζονται μεταξύ τους στο μέγιστο δυνατό όλες οι ατομικές και επιμέρους δράσεις. Ουσιαστικά χρειαζόμαστε μια ισχυρή αναρχική υποδομή, έτσι ώστε να μπορούμε να συμβάλλουμε και να παρεμβαίνουμε με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο στην ταξική πάλη.

Ιεραρχώντας τους αγώνες

Συνεχίζοντας να σκεφτόμαστε με βάση την τακτική μας, είναι προφανές πως οι υπάρχουσες πρακτικές και μέθοδοι εντός του αναρχικού χώρου δεν πρόκειται να φέρουν καμία αναρχική επανάσταση στο προσεχές μέλλον. Μιλώντας εκ πείρας, όλοι μας πολύ συχνά αναλωνόμαστε σε λεπτομέρειες και καταλήγουμε να σπαταλάμε όλοι μας την ενέργεια διαιωνίζοντας την υπάρχουσα κατάσταση του χώρου, ενός χώρου βαλτωμένου και απομονωμένου. Για να μπορέσουμε να επιτύχουμε τους στόχους που έχουμε θέσει, χρειάζεται να εξετάσουμε πως μπορούμε να εντείνουμε , και τελικά να νικήσουμε, την ταξική πάλη. Πράγμα το οποίο σημαίνει πως πρέπει να δούμε πως μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα λαϊκό αναρχικό κίνημα βασισμένο στις γειτονιές και τους χώρους εργασίας. 

Βάσει εμπειρίας, ιστορίας και κοινής λογικής, η απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις είναι σαφής: εμείς, ως αναρχικοί, πρέπει να καταπιαστούμε με τα ζητήματα, τα οποία επηρεάζουν άμεσα την εργατική τάξη. Μιας και μόνο αν καταφέρουμε να αποδείξουμε στην μη πολιτικοποιημένη εργατική τάξη ότι η αναρχία μπορεί να είναι η απάντηση στα κοινωνικά προβλήματα τους και είναι ικανή να βελτιώσει ουσιαστικά τις ζωές τους, οι ιδέες μας θα αποκτήσουν απήχηση πέραν των ορίων μιας  στενής κοινωνικής υποκουλτούρας.

Ωστόσο, θα πρέπει να εξακολουθούμε να έχουμε μια συνολική στρατηγική στην επιλογή των ζητημάτων, στα οποία επικεντρώνουμε τις ενέργειες μας, αν θέλουμε να ελπίζουμε πως θα περάσουμε από την αντίσταση στην επανάσταση. Προφανώς δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη πτυχή της ταξικής πάλης πάνω στην οποία το σύνολο των αναρχικών πρέπει να εστιάσουν και να αναπτύξουν μια στρατηγική, μιας και η εκάστοτε κοινωνική κατάσταση και το μέρος είναι που ορίζουν τις συνθήκες και κατ επέκταση τις προτεραιότητες μας. Αυτό το οποίο πρέπει να είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε είναι μια εμπεριστατωμένη αντίληψη πάνω στα κριτήρια επιλογής των επιμέρους ζητημάτων, έτσι ώστε να μπορούμε να κάνουμε μια σαφή επιλογή του που θέλουμε να εστιάσουμε τις ενέργειες και την δυναμική μας. Ένα τέτοιο σύνολο κριτηρίων κατά την γνώμη μας θα έπρεπε να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

(1) O εκάστοτε αγώνας πρέπει να συνδέεται με ζητήματα της καθημερινότητας της εργατικής τάξης: Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ο αναρχισμός μπορεί να γίνει ένα μαζικό κίνημα μόνο αν συνδεθεί με τις ανάγκες και τις ζωές του κόσμου, κάτι που είναι προφανές σε όλη την ιστορία του κινήματος παγκόσμια. Γιαυτό και είναι πολύ σημαντικό οι αγώνες στους οποίους συμμετέχουμε να είναι σε θέση να προσεγγίσουν και να συνδεθούν με την εργατική τάξη. Κατά κύριο λόγο αυτό συσχετίζεται με την οικονομική ευημερία της κοινωνίας, αλλά είναι επιτακτική ανάγκη να εξεταστούν περεταίρω και οι πολιτικές και κοινωνικές πραγματικότητες στις οποίες αυτοί οι άνθρωποι ζούνε.

(2) Ο εκάστοτε αγώνας πρέπει να αμφησβητεί και να υπονομεύει την ηθική και την γενικότερη νομιμοποίηση του κράτους και του καπιταλισμού: οι αγώνες στους οποίους δίνουμε προτεραιότητα και συμμετέχουμε επομένως, πρέπει να στηρίζονται ή να καταδεικνύουν μια αντίφαση του ίδιου του καπιταλισμού. Αυτή η προϋπόθεση μας κατευθύνει στην συμμετοχή σε αγώνες που έχουν μια πραγματική δυναμική να ξεπεράσουν μια απλή αντίσταση και να εξελιχθούν σε εξέγερση και τελικώς σε επανάσταση. Για να αποσαφηνίσουμε αυτό το σημείο, θέτουμε σαν παράδειγμα την συμμετοχή του κινήματος σε αγώνες σχετικά με την στέγαση, όχι μόνο επειδή είναι ίσως το πιο απλό παράδειγμα για να συνδέσει κάποιος έναν αγώνα με τον καπιταλισμό , αλλά επειδή η λογική κατάληξη της επίλυσης του εν λόγω προβλήματος είναι ο έλεγχος από την κοινότητα πάνω στην γη και τα κτήρια, κάτι το οποίο έρχεται σε βασική αντιπαράθεση και αντίφαση με την ίδια την βάση του κράτους και του κεφαλαίου. Σίγουρα υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να προσεγγίσουμε τα περισσότερα ταξικά ζητήματα και αγώνες που οδηγούν στην υπονόμευση του υπάρχοντος κοινωνικού status-quo, ωστόσο κάποιοι είναι πολύ ευκολότεροι από κάποιους άλλους. Πρέπει να παροτρύνουμε την εργατική τάξη (και εμάς τους ίδιους) να προβεί η ίδια ενεργά στις απαραίτητες αλλαγές οι οποίες χρειάζονται, χωρίς να επιζητά την έγκριση και την βοήθεια του κράτους ή του νομικού συστήματος.

(3) Ο εκάστοτε αγώνας γίνεται με βάση τα δικά μας συμφέροντα ως μέρος της εργατικής τάξης: Οι αγώνες στους οποίους εμπλεκόμαστε πρέπει να επηρεάζουν και να συνδέονται και με την δική μας καθημερινότητα και ζωή, έτσι ώστε να μπορούμε να αλληλεπιδράμε με τα υπόλοιπα εμπλεκόμενα άτομα πραγματικά και ουσιαστικά και όχι θεωρητικά και πατερναλιστικά.

(4) Ο εκάστοτε αγώνας θα πρέπει να αποτελείται από ένα όσο το δυνατόν πιο διαφορετικό και πολυμορφικό σύνολο ανθρώπων σε όρους  φυλής, φύλου και σεξουαλικότητας: Για να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε τον ρατσισμό, τον σεξισμό και τον εταιροσεξισμό θα πρέπει να χτίσουμε ισότιμες, αντιιεραρχικές οργανώσεις πέραν από κάθε γραμμή και όριο κοινωνικών ταυτοτήτων. Φυσικά το παραπάνω θα πρέπει να στηρίζεται σε μια βαθύτατα ηθική προσέγγιση, επιδιώκοντας να υποστηρίξει όλους όσους έχουν δεχθεί τον αποκλεισμό, την καταπίεση και την διάκριση λόγω της κοινωνικής τους ταυτότητας. Μόνο αν μπορέσουμε να ενωθούμε κάτω από τον ταξικό μας αγώνα και να γνωρίσουμε και να μάθουμε ο ένας από τον άλλον, θα είμαστε σε θέση να ξεπεράσουμε ουσιαστικά όλες τις μορφές και τα επίπεδα του σεξισμού και του ρατσισμού.

(5) Συγκρουσιακή δυναμική και άμεση δράση: Ένα χαρακτηριστικό που προσδίδει έντονη δυναμική στο κίνημα είναι η απόρριψη από μέρους μας της αστικής νομιμότητας και η συνεχής συμμετοχή μας σε δυναμικές μορφές κινητοποιήσεων και άμεσων δράσεων. Δυστυχώς, φαίνεται να υπάρχει μια γενικότερη παρεξήγηση του όρου της “άμεσης δράσης” και ποια είναι η διαφορά μεταξύ της συμβολικής και της άμεσης δράσης. Για να είμαστε εντελώς ξεκάθαροι, η άμεση δράση πρέπει να μπορεί να συνεισφέρει στην επίτευξη των στόχων μας, για παράδειγμα η υπεράσπιση της εργατικής τάξης από εξώσεις με μπλοκάρισμα του κατασταλτικού έργου της αστυνομίας είναι μια άμεση δράση, ενώ το σπάσιμο της βιτρίνας ενός μαγαζιού Gap ή Nike είναι μια συμβολική δράση.

Μέθοδοι Παρέμβασης

(1) Σχηματισμός μια αναρχικής οργάνωσης συγκεκριμένου θεματικού προσανατολισμού: Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αναρχικοί που εμπλέκονται σε οργανώσεις συγκεκριμένου θεματικού προσανατολισμού είναι πως συνήθως καταντάνε να ενταχθούν στους κύκλους ρεφορμιστικών και ιεραρχικών οργανώσεων. Ακόμα και σύντροφοι που είχαν την τύχη να συμμετάσχουν σε σχετικά ριζοσπαστικές οργανώσεις και σωματεία βάσης, περιοριζόντουσαν συχνά από ανησυχίες σχετικά με την νομιμότητα και την δημόσια εικόνα, και κατέληγαν να αγωνίζονται για ρεφορμιστικούς στόχους και με ρεφορμιστικές τακτικές.

Έτσι λοιπόν αν θέλουμε να παρεμβαίνουμε άμεσα και ουσιαστικά σε συγκεκριμένους ταξικούς αγώνες πρέπει να δημιουργήσουμε τις δικές μας μαζικές οργανώσεις. Αν και η χρήση της λέξης αναρχικές στο όνομα των παραπάνω οργανώσεων μπορεί να μην είναι ιδιέταιρα ωφέλιμη, λόγω της δυσφήμισης που έχει δεχθεί ο όρος από την αστική προπαγάνδα, οι οργανώσεις μας φυσικά πρέπει να διέπονται από τα αναρχικά ιδανικά (της αντιιεραχίας, της συναινετικής δημοκρατίας, του ομοσπονδισμού) και θα πρέπει οι δηλωμένοι στόχοι τους να συμπορεύονται με τον επαναστατικό αναρχισμό (αυτοδιαχείριση, έλεγχος της κοινότητας του κοινωνικού πλούτου). Έτσι  μέσω της αποτελεσματικής μας συμμετοχής στους πραγματικούς ταξικούς αγώνες, θα δώσουμε την ευκαιρία σε άτομα της μη πολιτικοποιημένης εργατικής τάξης να έρθουν σε επαφή με τα ιδανικά μας, και να δουν πως τα συμφέροντα τους συμπορεύονται και μπορούν να πραγματωθούν μέσω των αναρχικών ιδανικών. Με αυτόν τον τρόπο οι οργανώσεις που δημιουργούμε, θα πρέπει να αποσκοπούν στο να ξεπεράσουν την συμμετοχή των υπαρχόντων αναρχικών σε αυτές και να γίνουν ένα πραγματικά μαζικό κίνημα.

(2) Άμεση Δράση: Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η πίστη και η συνεχής στήριξη μας σε άμεσες δράσεις είναι που μας επιτρέπουν να μπορούμε να επιτύχουμε ουσιαστικές αλλαγές στις ζωές μας και στις ζωές των ανθρώπων της εργατικής τάξης. Έτσι λοιπόν, η άμεση δράση πρέπει να κατανοηθεί και να γίνει βασική πρακτική των μαζικών οργανώσεων που θέλουμε να εισάγουμε.

(3) Δευτερεύοντες Συνασπισμοί: Πέραν της λογικής πως μπορούμε, ή πρέπει, να νικάμε σημαντικές μάχες μακριά από τις υπάρχουσες ρεφορμιστικές και λοιπές εμπλεκόμενες οργανώσεις που συμμετέχουν στους αγώνες, θεωρούμε πως είναι επιτακτική η ανάγκη να δημιουργηθούν δευτερεύοντες συνασπισμοί με αυτές τις οργανώσεις. Είναι σημαντικό να κάνουμε γνωστό σε αυτές τις οργανώσεις, πως έχουμε τους ίδιους απώτερους σκοπούς (βελτίωση των ανθρώπινων ζωών κλπ), και πως δεν θεωρούμε πως βρισκόμαστε σε κάποιο ανοιχτό πόλεμο προσηλυτισμού μελών, αλλά πως έχουμε τον δικό μας ξεχωριστό (αναρχικό τρόπο) με τον θέλουμε να πετύχουμε τους στόχους μας. Θα πρέπει να επιδιώκουμε την συνεργασία με αυτές τις ομάδες, όταν αυτό είναι εφικτό, μιας και συχνά επηρεάζονται θετικά από την παρουσία ομάδων με πιο ριζοσπαστικές τακτικές δράσης, που είναι διατεθειμένες να πάρουν ρίσκα που οι ίδιοι δεν θα έπαιρναν.

(4) Μεγάλες Διαδηλώσεις: Η εμπειρία που έχουμε αποκτήσει μέσα από την πολύχρονη συμμετοχή μας σε μεγάλες διαδηλώσεις, θα πρέπει να αξιοποιηθεί και να προσαρμοστεί κατάλληλα στην προσπάθεια προώθησης των τοπικών αγώνων, στους οποίους θέλουμε να συμμετέχουμε ενεργά. Επίσης θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις μεγάλες διαδηλώσεις σαν μια ευκαιρία να εμπλέξουμε περεταίρω την άμεση δράση γύρω από τα ζητήματα τα οποία αγωνιζόμαστε. Αν και προφανώς υπάρχουν πολλά ζητήματα προς κριτική σχετικά με το “κίνημα” κατά της παγκοσμιοποίησης, είναι σαφώς αξιοσημείωτο το γεγονός πως μπορούμε να κινητοποιήσουμε εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, μαχόμενους ακτιβιστές να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις για να συμμετάσχουν σε αυτές τις διαδηλώσεις, το οποίο δίνει μια σημαντική ευκαιρία για αλληλοβοήθεια και αλληλεγγύη που ξεπερνάει το τοπικό επίπεδο. Καθώς στρέφουμε την προσοχή μας και τους στόχους μας σχετικά με τις μαζικές διαδηλώσεις από τις σπασμωδικές και μη συντονισμένες αντιδράσεις προς τις προμελετημένες επιθέσεις στο κράτος και το κεφάλαιο, μέσω της συμμετοχής μας σε πραγματικούς και καθημερινούς αγώνες, θα καταφέρουμε να αναιρέσουμε όλες τις κρητικές που δέχονται οι μαζικές διαδηλώσεις και έρχονται σε αντίθεση με την τοπική οργάνωση και πάλη. Ενώ οι ακτιβιστές θα συνεχίσουν να διασχίζουν μεγάλες αποστάσεις για να συμμετάσχουν σε άμεσες και συγκρουσιακές πράξεις, δεν θα είναι πλέον απομονωμένοι από την εκάστοτε κοινότητα στην οποία διαδραματίζονται τα γεγονότα, αλλά θα αποτελούν έμπρακτο μέρος της αλληλεγγύης και της αλληλοβοήθειας προς τους επαναστατικούς αγωνιζόμενους της εκάστοτε πόλης. Αυτό είναι ένα ακόμη απαραίτητο συστατικό μέρος του συνολικού αγώνα, μιας και χωρίς την σύμπραξη ατόμων από διάφορες περιοχές, υπολειπόμαστε του απαραίτητου αριθμού που απαιτούνται για επιτυχημένες συγκρουσιακές άμεσες δράσεις, που θα έχουν πραγματικά και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.

μετάφραση: kostav