Γιόχαν Μοστ: Αναρχικός Κομμουνισμός

Η "φωνή του Τρόμου" Γιόχαν Μοστ, αναρχοκομμουνιστής, απόστολος του εργατικού τερρορισμού και εκ των ιδρυτών της πραγματικής Μαύρης Διεθνούς. Παρ' ότι εσωκομματικός αντίπαλος του Ένγκελς στη Γερμανία, ένα από τα βασικά του έργα, το "Κεφάλαιο και Εργασία", αποτελεί εκλαϊκευμένη εκδοχή του πρώτου τόμου του "Κεφαλαίου" του Μαρξ.

Ο αναρχισμός είναι μια κοσμοθεωρία, και πρόκειται πράγματι για την φιλοσοφία της κοινωνίας. Πράγματι οποιοσδήποτε αντιλαμβάνεται τον κόσμο και την ανθρώπινη ζωή στις βαθύτερες τους έννοιες  και στην πλήρη ανάπτυξή τους, και εν συνεχεία καλείται να επιλέξει την πιο επιθυμητή μορφή κοινωνικής οργάνωσης, τότε σίγουρα θα στραφεί προς την αναρχία. Οποιαδήποτε διαφορετική επιλογή  αποτελεί ημίμετρο και ατελές συνονθύλευμα.

Είναι η αναρχία αυτό που πραγματικά επιζητούμε; Ε λοιπόν, ποιος δεν επιδιώκει την ελευθερία; Ποιος άνθρωπος, εκτός από κάποιον που είναι πρόθυμος να κηρύξει τον εαυτό του δούλο, θα αποκαλούσε ποτέ οποιαδήποτε μορφή ελέγχου πάνω στην ζωή του ευχάριστη; Σκεφτείτε το!

Είναι εφικτή η αναρχία; Οι διάφορες αποτυχίες των προσπαθειών για την επίτευξη της ελευθερίας δεν σημαίνει ότι ο ίδιος μας ο σκοπός χάνεται και είναι αποτυχημένος. Το γεγονός πως ο αγώνας για την ελευθερία είναι ακόμα πιο ξεκάθαρος και ισχυρός από ποτέ, πως επίσης σήμερα υπάρχουν διαφορετικές προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου, -και γιαυτό επομένως, βρισκόμαστε πιο κοντά στην αναρχία από ό,τι μπορούσαμε να ελπίζουμε- αποδεικνύουν την ανάπτυξη της επιθυμίας να αφανίσουμε από το πρόσωπο της γης οτιδήποτε είναι εξουσιαστικό.

Οι αναρχικοί είναι σοσιαλιστές επειδή επιζητούν τη βελτίωση της κοινωνίας, ενώ επίσης είναι κομμουνιστές, επειδή είναι πεπεισμένοι ότι ένας τέτοιος μετασχηματισμός της κοινωνίας μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την δημιουργία και ανάπτυξη της κοινής/συλλογικής ιδιοκτησίας. 

Οι στόχοι των αναρχικών και των αληθινών κομμουνιστών είναι οι ίδιοι. Γιατί, λοιπόν, οι αναρχικοί δεν αποκαλούν τους εαυτούς τους σοσιαλιστές ή κομμουνιστές; Επειδή δεν θέλουν να συγχέονται με ανθρώπους που σφετερίζονται αυτούς τους όρους, όπως κάνουν πολλοί άνθρωποι στις μέρες μας και επειδή θεωρούν πως ο κομμουνισμός θα ήταν ένα ατελές και μη επιθυμητό σύστημα κοινωνικής οργάνωσης αν δεν εμποτιζόταν και συμπληρωνόταν με το πνεύμα του αναρχισμού.

Οι κομμουνιστές και οι αναρχικοί συμφωνούν επίσης και στα ζητήματα τακτικής, μιας και όποιος δεν αποδέχεται την σημερινή κοινωνία και επιζητά την θέσπιση των κοινωνικών συνθηκών στη βάση της συλλογικής περιουσίας, είναι αναμφισβήτητα ένας επαναστάτης είτε αποκαλεί τον εαυτό του αναρχικό είτε κομμουνιστή. Αλλά οι αναρχικοί δεν είναι κάποιου είδους αιμοβόρα λαγωνικά που θεωρούν πως η επανάσταση είναι απλά για μια σειρά σκοτωμών και καταστροφών. Αντ' αυτού δρουν μέσω της επαναστατικής προπαγάνδας επειδή γνωρίζουν καλά ότι η προνομιούχα κυρίαρχη τάξη δεν μπορεί και δεν πρόκειται ποτέ να ανατραπεί ειρηνικά.

Οι αναρχικοί, θεωρούν απαραίτητο να υποδείξουν στο υπόλοιπο προλεταριάτο πως θα πρέπει να κερδίσουν μια γιγαντιαία μάχη για να μπορέσουν να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους. Οι αναρχικοί προσπαθούν να προετοιμάσουν την κοινωνική επανάσταση χρησιμοποιώντας κάθε μέσο- ομιλία, γραφή, ή πράξη, ανάλογα με το ποιο είναι το πλέον κατάλληλο βάσει των εκάστοτε συνθηκών– έτσι ώστε να επιταχύνουν την επαναστατική ανάπτυξη. 

Μπορεί κάποιος, ο οποίος υποστηρίζει ειλικρινά το προλεταριάτο να τους κατηγορήσει γι 'αυτό; Κατά συνέπεια αυτού μπορούμε εύκολα να κατανοήσουμε το γεγονός ότι οι καπιταλιστές, η αστυνομία, τα μέσα ενημέρωσης, οι κληρικοί, καθώς και άλλοι υποκριτές και φαρισαίοι που μας μισούν και μας πολεμούν με όλη την καρδιά τους, όλο τους το μυαλό, και όλες τους δύναμη διαρκώς.

Όμως είναι πραγματικά αφύσικο πως σε κάθε μας βήμα συναντάμε μια φανατική εχθρότητα από το ίδιο το εργατικό κίνημα, συνοδευόμενη με μια βλακώδη ισχυριγνωμία. Μια από τις μεγαλύτερες ενστάσεις προς τον αναρχισμό μεταξύ των μη-αναρχικών σοσιαλιστών, η οποία προκαλεί και το μεγαλύτερο μέρος των διαφωνιών και των αντιδράσεων, είναι η “ελεύθερη συμφωνία". Ωστόσο, δεν χρειάζεται να βάλουμε τους εαυτούς μας να φανταστούν έναν διαφορετικό κόσμο - ούτε τον Άρη, ούτε την Ουτοπία - για να δούμε πώς η ελεύθερη συμφωνία θα μπορούσε να λειτουργήσει. Πάρτε, για παράδειγμα, την Διεθνή Ταχυδρομική Ένωση. Οι εθνικές ταχυδρομικές οργανώσεις εντάσσονται σε αυτή με τη δική τους ελεύθερη βούληση και μπορούν να αποσυρθούν με τον ίδιο τρόπο. Όλα τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν στο τι και που θα παράσχει η μία οργάνωση για την άλλη, προκειμένου να παραχθούν υπηρεσίες όσο πιο πρακτικές και αποτελεσματικές είναι δυνατό.

Το διεθνές δίκαιο δεν έχει ορίσει κάποια ποινή για τυχόν αθέτηση της συμφωνίας από κάποιο μέρος. Παρ 'όλα αυτά, η “ελεύθερη συμφωνία" λειτουργεί μιας και μια πιθανή παραβίαση της υπόσχεσης, έχει ως επακόλουθο και μια κάποια ζημία σε αυτόν που την αθέτησε. Σε περίπτωση που προκύψουν κάποιου είδους απρόβλεπτες αλλαγές ή δυσκολίες, καλούνται συνέδρια και συνελεύσεις έτσι ώστε όλα τα συμβαλλόμενα μέρη να συμφωνήσουν σχετικά με τις προσαρμογές. Ο θεσμός αυτός, που αποτελεί ένα μοντέλο για την ελεύθερη συμφωνία, δεν είναι κάποιο μεμονωμένο παράδειγμα. Οι άνθρωποι που έχουν κάποιου είδους κοινά ενδιαφέροντα σχηματίζουν ομάδες, οργανώσεις- πχ γυμναστικές, μουσικές εμπορικές, εκπαιδευτικές και πολιτικές οργανώσεις και ενώσεις για την προώθηση των τεχνών και της επιστήμης - σε όλες τις χώρες, παρά τις αντικρουόμενες φύσεις των μερών, και παρά το γεγονός ότι τα διάφορα συμβαλλόμενα μέρη δεν μπορούν να υποχρεωθούν να εκπληρώσουν τις διάφορες συμφωνίες. Η εκπλήρωση των συμφωνιών από τα διάφορα μέρη γίνεται λόγω του ότι κάθε μέρος επωφελείται με κάποιον τρόπο.

Αυτό που είναι παράλογο είναι ο ισχυρισμός ότι οι οργανώσεις αυτές δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν χωρίς να υπόκεινται σε κάποιο έλεγχο από κάποια ανώτερη εξουσία! Πράγματι, όποτε και όπου κάποια κυβέρνηση έχει παρέμβει, είχε σαν αποτέλεσμα να διαταράξει και να παρεμποδίσει το έργο και την λειτουργία των οργανώσεων. Επιπλέον, όπου μια τέτοιου είδους  παρέμβαση λαμβάνει χώρα, οι διάφορες οργανώσεις καταλήγουν να είναι πραγματικά εξοργισμένες και να επιζητούν την κατάργηση τέτοιων παρεμβάσεων.

Σε μια κοινωνία ελεύθερων και ίσων μελών δεν μπορεί να υπάρχει τίποτα άλλο πέρα από την ελεύθερη συμφωνία, μιας και η καταναγκαστική και βίαια συνεργασία παραβιάζει την ελευθερία και την ισότητα. Η ουσία του θέματος είναι αν, σε μια κοινωνία του μέλλοντος, οι διάφορες οργανώσεις (που δημιουργήθηκαν και λειτουργούν σύμφωνα με τις ελεύθερες συμφωνίες) θα έχουν συγκεντρωτικό ή ομοσπονδιακό χαρακτήρα. Είμαστε υπέρ του φεντεραλισμού, ο οποίος είναι αναγκαίος και σωσός, επειδή η εμπειρία μας έχει διδάξει ότι ο συγκεντρωτισμός καταλήγει στην δημιουργία μιας τερατώδους συσσωρευμένης εξουσίας στα χέρια των λίγων, προκαλώντας την κατάχρηση εξουσίας, όπου μια πενιχρή μειοψηφία κυριαρχεί, και η υπόλοιπη πλειοψηφία στερείται της πραγματικής ελευθερίας της. Επιπλέον, δεν βλέπουμε τίποτα το χρήσιμο ή αναγκαίο στον συγκεντρωτισμό. Αν ελπίζουμε και θεωρούμε ακόμα ότι το κοινωνικό ζήτημα θα πρέπει να απαντηθεί μέσω του κομμουνισμού (και όχι σε αυτή ή σε εκείνη τη χώρα αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο), οποιαδήποτε σκέψη που παραπέμπει στον συγκεντρωτισμό πρέπει να εκλαμβάνεται ως ένα τερατούργημα. Σκεφτείτε για παράδειγμα μια κεντρική επιτροπή αρτοποιών, που συνεδριάζει στην Ουάσιγκτον,  και ορίζει στους αρτοποιούς του Πεκίνου και της Μελβούρνης το μέγεθος και την ποσότητα των προϊόντων που θα ψήνουν.

Δεδομένου ότι οι άνθρωποι του μέλλοντος δεν θα είναι οπισθοδρομικοί στενόμυαλοι ούτε ανόητοι, δεν θα υποπέσουν σε τέτοιες ανοησίες. Θα ρυθμίσουν τις υποθέσεις τους ως μια διαδικασία πρακτικής και εμπειρικής εκμάθησης. Οι διάφοροι κοντόφθαλμοι διαφωνούν μαζί μας, λέγοντας πως οι σημερινές οικονομικές σχέσεις που διέπονται από πλήρη ελευθερία, όπου η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει, έχουν ως συνέπεια να δημιουργούνται πάρα πολλές καταχρήσεις της. Δεχόμαστε αυτό το επιχείρημα των εχθρών μας και μέσω αυτού προσπαθούμε να τους διδάξουμε κάτι καλύτερο. Και αυτό είναι πως η κατάχρηση της οικονομικής ελευθερίας από την ιδιωτική περιουσία είναι που έχει δημιουργήσει αυτό το κοινωνικό ζήτημα. Η ιδιωτική περιουσία, που περιφρουρείται από το κράτος, εκμεταλλεύεται όλο και περισσότερο τους φτωχούς, ενώ οι φτωχοί έχουν όλο και λιγότερη πρόσβαση σε αυτά που παράγουν. Εάν η κυβέρνηση δεν διατηρούσε με τις πράξεις τις αυτή τη απάτη, οι μάζες δεν θα υφίστανται αυτήν την εκμετάλλευση.

Και ναι, το κράτος αποτελεί την οργανωμένη εξουσία της ιδιοκτησίας. Ως εκ τούτου, αυτοί που στερούνται την ιδιοκτησία πρέπει να καταστρέψουν το κράτος, να εξαλείψουν την ιδιωτική περιουσία, και να εγκαθιδρύσουν στην θέση της την συλλογική περιουσία. Ο κομμουνισμός, σε αντίθεση με τη φιλελεύθερη-αστική παράδοση, δεν χρειάζεται κανένα απολύτως κράτος για την επίτευξη της ελευθερίας και της ισότητας. Ο κομμουνισμός βρίσκει την δύναμη και την εξουσία του κράτους ενοχλητική και περιοριστική.

Και στο σημείο αυτό φτάνουμε στην κύρια ένσταση εναντίον του κομμουνισμού, σύμφωνα με την οποία στον κομμουνισμό το άτομο δίνει τον εαυτό του για το σύνολο και ως αποτέλεσμα αυτού δεν έχει κάποια αυτοτελή ύπαρξη -μια αρκετά βολική πεποίθηση για να φοβίσει και να κρατήσει μακριά οποιονδήποτε χαρακτήρα και να τρομάξει ακόμη και τον πιο ακαλλιέργητο άνθρωπο που δεν έχει καμία ατομικότητα να χάσει. Εμείς δεν έχουμε να κάνουμε τίποτα περισσότερο από το να επαναλάβουμε, πως μόνο μέσα από τον κομμουνισμό μπορεί το άτομο να αυτοπραγματωθεί και να ορίσει ο ίδιος τη δική του ζωή. Αντιστρόφως, ο αναρχισμός απομονώνει τους ανθρώπους και διαλύει την κοινωνία; Όχι, αντίθετα το άτομο μπορεί να αναπτυχθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό σε ένα σύστημα που στηρίζεται στην συλλογική ιδιοκτησία. Ο αναρχισμός επίσης δεν είναι ενάντιος ούτε απαγορεύει τη συνεργασία κάποιων, περισσότερων ή και όλων των ατόμων για την επίτευξη κοινών στόχων.

Πάνω απ 'όλα, ποιος σοσιαλιστής χωρίς να ντρέπεται μπορεί να υποστηρίξει πως δεν είναι επαναστάτης; Εμείς λέμε πως κανένας! 

Και ο επαναστάτης είναι υπέρ της διαρκούς προπαγάνδισης των αρχών και των ιδεών μας. Αν και σίγουρα ενστερνιζόμαστε τον ισχυρισμό ότι μια πράξη μπορεί να επιφέρει ως μέσο προπαγάνδας πολλά περισσότερα από ό,τι εκατοντάδες ομιλίες, χιλιάδες άρθρα, και δεκάδες χιλιάδες φυλλάδια, επίσης θεωρούμε ότι μια αυθαίρετη πράξη βίας δεν θα έχει κατ 'ανάγκη ένα τέτοιο αποτέλεσμα. 

Εν ολίγοις, η προπαγάνδα μέσω της πράξης δεν αποτελεί για εμάς κάποιου είδους παθιασμένης εμμονής, η οποία θα μας οδηγούσε στην παραμέληση των άλλων καθηκόντων προπαγάνδας. Αν από τη μια πλευρά δεν τρέφουμε την αυταπάτη ότι ολόκληρο το προλεταριάτο πρέπει να “φωτιστεί” πριν να μπορέσει να λάβει μέρος στην πάλη, έτσι, από την άλλη εμείς δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι πρέπει να επιδιώξουμε την μεγαλύτερη δυνατή συνειδητοποίηση του προλεταριάτου μέσω της παραγωγής προφορικής και γραπτής προπαγάνδας.

Ευτυχώς για εμάς καμία χώρα δεν ήταν ποτέ πιο κατάλληλη για την αναρχική προπαγάνδιση από τη σημερινή Αμερική. Εδώ πλέον κανείς δεν θέλει να εναποθέσει τις ελπίδες του περαιτέρω στο κράτος, μετά από περισσότερο από έναν αιώνα ύπαρξης του, και έχοντας βιώσει το μεγαλύτερο φιάσκο (εμφύλιος πόλεμος), οι άνθρωποι πλέον έχουν πάρει το μάθημα τους. Όποιος κοιτάζει την Αμερική θα δει ένα πλοίο που τροφοδοτείται από βλακεία, διαφθορά, και προκατάληψη. Εδώ και πολύ καιρό η κυβέρνηση αηδιάζει ευγενείς και ευφυείς ανθρώπους, που απορρίπτουν την εκλογική διαδικασία και είναι, ακόμα κι αν δεν το ξέρουν, οι αναρχικοί.

Ο παρατηρητής με μια οξυμένη αντίληψη, ο έντιμος χαρακτήρας, και ο ανεξάρτητος στοχαστής βλέπουν στην κατάσταση του λαού μια ακατέργαστη δεισιδαιμονία και είναι έτοιμοι να ακούσουν τους αναρχικούς. Τέλος, αν υπάρχει κάτι άλλο να ειπωθεί. τότε αυτό είναι πως η ευημερία της ανθρωπότητας, η οποία μπορεί και θα φέρει το μέλλον, βρίσκεται στον κομμουνισμό. Αποκλείοντας με λογικά επιχειρήματα και τρόπους κάθε μορφή εξουσίας και σκλαβιάς, ταυτίζεται και γίνεται ένα με την αναρχία. Ο δρόμος για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η κοινωνική επανάσταση. Μέσω της ενεργητικής, αμείλικτης, διεθνούς δράσης, θα καταστρέψει την ταξική καταδυνάστευση και εκμετάλλευση και θα δημιουργήσει μια ελεύθερη κοινωνία βασισμένη στη συνεταιριστική οργάνωση της παραγωγής.

Ζήτω η Κοινωνική Επανάσταση!

Πηγή: http://theanarchistlibrary.org/library/johann-most-anarchist-communism

μετάφραση: kostav