ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Η μάνα του νεκρού Τάσου Τούση πέφτει πάνω στο νεκρό παιδί της και μοιρολογεί. (Θεσσαλονίκη 1936)

ΠΗΓΗ: http://rouamat.com/ergatiki-protomagia/

ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

“ο αγώνας είναι σαν ένας κύκλος, μπορεί να ξεκινήσει από οποιοδήποτε σημείο, άλλα ποτέ δεν τελειώνει”  Subcomandante Marcos

Από το Σικάγο του 1886 έως τη Θεσσαλονίκη του 1936, από τις παραγκουπόλεις του Μπαγκλαντές έως το κοσμοπολίτικο Παρίσι, από το μικρότερο χωριουδάκι έως την Ισταμπούλ εκατομμύρια εργάτες, με συγκεντρώσεις και πορείες, βρίσκουν την ευκαιρία να διεκδικήσουν το μέλλον τους και να απαιτήσουν τα αυτονόητα. Η απεργιακή Πρωτομαγιά, είναι ημέρα γιορτής για τους εργάτες όλου του κόσμου αλλά κυρίως ημέρα μνήμης και αγώνα.

Η Πρωτομαγιά, ως εργατική γιορτή, καθιερώθηκε το 1889, κατά τη διάρκεια του ιδρυτικού συνεδρίου της Δεύτερης Σοσιαλιστικής Διεθνούς στο Παρίσι, τιμώντας τον ξεσηκωμό των εργατών του Σικάγο το 1886, ένας ξεσηκωμός που  κατέληξε σε αιματοχυσία. Τα αιτήματα των εργατών ήταν το οκτάωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Στη χώρα μας, ο πρώτος εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς έγινε το 1893, στην Αθήνα, με πρωτοβουλία του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου. Συγκεντρώθηκαν στο Παναθηναϊκό Στάδιο και ζητούσαν: ”την Κυριακήν καθ΄όλην την ημέραν να κλείουν τα καταστήματα., να περιορισθή η εργασία των εργατών εις οκτώ ώρας από δώδεκα και πλέον που εργάζονται, οι εν ενεργεία παθόντες εργάται να συντρέχωνται υπό του κράτους και των συναδέλφων των.” Το 1911 αποφασίστηκε να ξαναγιορταστεί η Πρωτομαγιά, μετά από ένα κενό 17 χρόνων, με κεντρικό σύνθημα “8 ώρες δουλειά, 8 ώρες ανάπαυση και 8 ώρες ύπνο”.

Η Πρωτομαγιά όμως στην Ελλάδα είναι και αίμα και θυσίες. Την 1η Μαΐου του 1936 οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης κατεβαίνουν σε απεργία για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους. Μέσα σε λίγες μέρες το απεργιακό κύμα είχε εξαπλωθεί σε Ξάνθη, Αγρίνιο, Κομοτηνή, Σέρρες και Ελευσίνα και η απεργία είναι πλέον πανεργατική. Η απεργία συνεχίζεται και στις 9 του Μάη στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου από τις σφαίρες των αστυνομικών πέφτει νεκρός ο εργάτης Τάσος Τούσης. Οι διαδηλωτές εξοργισμένοι τοποθετούν το νεκρό πάνω σε μια πόρτα και τον περιφέρουν στους δρόμους της πόλης σε μια ιδιότυπη «λιτανεία» καταγγελίας, διαμαρτυρίας και αντίστασης. Οι νεκροί θα φτάσουν τους 12 και οι τραυματίες τους 300. Στο σημείο της συμπλοκής υπάρχει σήμερα το Μνημείο του Καπνεργάτη.

Η πιο αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά της ελληνικής ιστορία ήταν το 1944. Στους Μολάους της Λακωνίας, στις 27 Απριλίου του 1944, αντάρτες σκότωσαν  έναν Γερμανό στρατηγό και τρεις συνοδούς του αξιωματικούς. Μετά την επίθεση στους Μολάους, η εφημερίδα “Καθημερινή” στις 30 Απριλίου 1944, δημοσίευσε την παρακάτω ανακοίνωση: “Την 27ην Απριλίου 1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας εξ ενέδρας επιθέσεως εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανόν Στρατηγόν και τρεις συνοδούς του. Πολλοί Γερμανοί στρατιώται ετραυματίστησαν. Ως αντίποινα διατάχτηκε: 1. Ο τυφεκισμός 200 Κομμουνιστών την 1.5.1944. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάοι προς Σπάρτην έξωθεν των χωρίων.Υπό την εντύπωσιν κακουργήματος τούτου Έλληνες εθελονταί (ταγματασφαλίτες) εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς. Ο Στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος”. Την Πρωτομαγιά του ’44,  στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, 200 κομμουνιστές, πρώην κρατούμενοι στην Ακροναυπλία και  εξόριστοι της Ανάφης, εκτελέστηκαν.

Πέρασαν πολλές δεκαετίες από τότε που κομμουνιστές και αναρχικοί εργάτες  στο Σικάγο ζητούσαν περίπου αυτά που ζητάνε και σήμερα οι εργάτες σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Πέρασε μπόλικος καιρός που στην αιματοβαμμένη Ελλάδα, της Καισαριανής και της Θεσσαλονίκης, αγωνιζόντουσαν για πράγματα που σήμερα χάνονται. Κάποιοι θέλησαν να επιβάλουν το νόμο της λήθης και της σιωπής, μας είπαν πως οι αγώνες έγιναν άδικα, οι νεκροί έφυγαν για μια ουτοπία και πως η ιστορία του εργατικού κινήματος ήταν μια ιστορία ήττας. Πόσο λάθος έκαναν! Τα εκατομμύρια των εργατών κάθε πρωτομαγιά μας λένε πως αυτή είναι μια ιστορία νίκης, πως τίποτα δεν ξεχάστηκε, τίποτα δε χάθηκε, ενώ τα λόγια του Όγκαστ Σπάις από το μακρινό 1886 και λίγο πριν από την κρεμάλα πως “Θα ‘ρθει μια εποχή που η σιωπή μας στον τάφο θα είναι πιο ισχυρή από τις φωνές που στραγγαλίζετε σήμερα” ακούγονται ολοένα και πιο δυνατά.

Στάθης Γεωργιάδης